Πηγή: capital.gr
Του Κώστα Κατίκου
Κυρίαρχες παραμένουν στην αγορά εργασίας οι επιχειρησιακές συμβάσεις με 236 συμφωνίες μέσα στο 2024 από 209 που είχαν υπογραφεί το 2023.
Η τάση αύξησης των επιχειρησιακών συμβάσεων αναμένεται ότι θα συνεχιστεί και για το 2025, καθώς όπως φαίνεται πως ένα μεγάλο κομμάτι της αγοράς έχει κάνει στροφή στη σύναψη συμφωνιών σε επίπεδο επιχείρησης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που καταχωρούνται στο υπουργείο Εργασίας, στις νέες επιχειρησιακές συμβάσεις που υπογράφτηκαν στο τρίτο τρίμηνο του 2024, προβλέπονται αυξήσεις λόγω της ακρίβειας με την καταβολή ενισχύσεων και επιδομάτων. Για παράδειγμα η νέα επιχειρησιακή σύμβαση που υπογράφτηκε στην Εθνική τράπεζα προβλέπει αυξήσεις με εφάπαξ χορήγηση από 40.000 ως 280.000 δωρεάν bonus πόντους εξαργύρωσης στους εργαζομένους της για να καλύψουν καθημερινές δαπάνες για καύσιμα, ενέργεια, και διατροφή. Σε άλλες επιχειρησιακές όπως της τράπεζας Πειραιώς προβλέπεται επίδομα εξυπηρέτησης πελατών στο προσωπικό της ύψος 110 ευρώ μηνιαίως, επίδομα ξένης γλώσσας 7% επί του εκάστοτε μισθού, αλλά και εφάπαξ ενίσχυση 500 ευρώ που θα πληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2025 ενώ τον Δεκέμβριο του 2024 δόθηκε εφάπαξ ενίσχυση 350 ευρώ.
Ξεχωρίζουν επίοσης οι συμβάσεις του ΟΠΑΠ με ελάχιστη αμοιβή 1.020 ευρώ, της ΔΕΗ που είναι τριετούς διάρκειας με αυξήσεις μισθών κατά 5,2% για το 2024 κατά 4,1% για το 2025 και κατά 3,9% για το 2026 αλλά και της Τράπεζας της Ελλάδος με 4ετή διάρκεια και αυξήσεις μισθών 4,14% ετησίως ως και το 2027.
Ο κανόνας στις επιχειρησιακές συμβάσεις του 2024 είναι ότι οι αποδοχές είναι πάνω από τον κατώτατο μισθό των 830 ευρώ.
Ελάχιστες οι κλαδικές
Στον αντίποδα οι κλαδικές συμβάσεις αποτελούν τη μειοψηφία αν και σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια είναι περισσότερες. Το 2024 υπογράφτηκαν και είναι σε ισχύ 9 κλαδικές συμβάσεις και 10 ομοιοεπαγγελματικές. Από τις κλαδικές ξεχωρίζουν οι συμβάσεις σε τουρισμό και επισιτισμό, στις Δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, στους τηλεοπτικούς σταθμούς, στα τουριστικά γραφεία, κ.α
Η υπογραφή κλαδικών συμβάσεων ακόμη και από επιχειρήσεις που θέλουν να προσέλθουν σε διαπραγματεύσεις, προσκρούει στα κριτήρια επεκτασιμότητας, και υπάρχει ο κίνδυνος αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου από το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις που θα εφαρμόσουν μια κλαδική σύμβαση θα καταβάλουν υψηλότερους μισθούς από εκείνες που μπορούν να μην την εφαρμόσουν γιατί τα κριτήρια που έχουν τεθεί καθιστούν δύσκολη την υποχρεωτική επέκτασή της.
Παρά την αύξηση των επιχειρησιακών συμβάσεων όμως το μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζομένων καλύπτεται από ατομική σύμβαση ενώ η ευρωπαϊκή οδηγία που έχει ενσωματώσει σε νόμο το υπουργείο Εργασίας προβλέπει ότι θα πρέπει να καλύπτονται από συλλογική σύμβαση το 80% των εργαζομένων ενώ τώρα βρίσκεται στο 30%.
Το υπουργείο Εργασίας ετοιμάζει νέο πλαίσιο για τις συλλογικές συμβάσεις με στόχο την αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων που θα καλύπτονται από συλλογική ρύθμιση. Στο νέο πλαίσιο θα επανεξεταστούν τα κριτήρα επεκτασιμκότητας με στόχο την άρση περιορισμών που μπλοκάρουν την υπογραφή κλαδικών συμβάσεων και την κήρυξη τους ως υποχρεωτικών. Για παράδειγμα εξετάζεται να μειωθεί το κριτήριο του 50% στην εκπροσώπηση των εργοδοτών ώστε να επεκτείνονται οι υπογραφείσες συμφωνίες με ευνοϊκότερους όρους και με μικρότερη εργοδοτική εκπροσώπηση στο σύνολο των εργαζομένων ενός κλάδου.
